Najczęściej objawia się zaczerwienieniem, uporczywym swędzeniem i suchością na powierzchni łokci, kolan, twarzy i szyi. Atopowe zapalenie skóry to schorzenie, które obecnie dotyka ok. 21% populacji. Jakie są przyczyny tego schorzenia? Jak sobie z nim radzić?
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest chorobą, który polega na niewłaściwej odpowiedzi układu odpornościowego na małe dawki antygenów i wywołuje intensywne zmiany skórne. Mogą być one efektem alergii na pyłki roślin, pokarmów lub sierści zwierząt.
Przyczyny atopowego zapalenia skóry
Atopowe zapalenie skóry to choroba, której przyczyn w głównej mierze należy upatrywać w genach. W przypadku występowania atopowego zapalenia skóry u jednego z rodziców, ryzyko pojawienia się tego schorzenia u dziecka wynosi ok. 25-30 %. Jeżeli oboje rodzice mają którąś z chorób atopowych (np. astmę, katar sienny), ryzyko wzrasta do 60%. Do dodatkowych czynników, które sprzyjają pojawieniu się choroby są pewne wrodzone cechy skóry – suchość, wrażliwość na kosmetyki, pot lub wysoką temperaturę. Dziedziczymy jednak nie samo schorzenie, a jedynie skłonność do atopii, czyli występowania alergii o podłożu genetycznym.
Jak rozpoznać atopowe zapalenie skóry?
Do najczęstszych objawów atopowego zapalenia skóry można zaliczyć – zaczerwienienie – suchość skóry – świąd – skłonność do zakażeń bakteryjnych Pojawiające się na skórze zmiany mogą obejmować całą powierzchnię ciała, jednak zazwyczaj występują na zgięciach łokci, kolan, na twarzy i szyi. W przypadku ostrej fazy zapalnej mogą pojawić się pojedyncze rumienie, którym czasami towarzyszą nadżerki, pęcherzyki, grudki lub intensywne złuszczanie się naskórka.
Przebieg choroby
Niemal połowa przypadków AZS rozpoczyna się we wczesnym etapie życia. Do 1 roku życia objawy pojawiają się u 70-80% dzieci chorujących na to schorzenie. Ryzyko zachorowania w późniejszym okresie znacznie spada. W wieku dojrzewania i u dorosłych częściej chorują kobiety. Atopowe zapalenia skóry wieku dojrzałego rozpoczyna się już w okresie dojrzewania i charakteryzuje się występowaniem naprzemiennych okresów zaostrzeń i remisji choroby. Zmiany skórne w tym okresie związane są przede wszystkim z szorstkością, suchością, zmianami barwnikowymi (skóra staje się lekko brązowa) oraz zgrubieniem na powierzchni stanu zapalnego. Mogą pojawiać się również nacieki zapalne i otarcia powstałe na wskutek drapania. Osoby cierpiące na AZS często skarżą się na dokuczliwe uczucie świądu w szczególności w nocy, przez co cierpią na bezsenność, zmęczenie, drażliwość, które może być przyczyną stanów depresyjnych. Nadmiar słońca, suche i gorące powietrze, a także długotrwały stres mogą nasilać objawy choroby.
Leczenie
Przy atopowym zapaleniu skóry istotne jest naprawienie uszkodzonego naskórka. Można to uzyskać dzięki stosowaniu specjalnych maści i kremów natłuszczających z dodatkiem preparatów steroidowych. Leczenie objawowe opiera się na podawaniu leków przeciwuczuleniowych, kortykosteroidów, leków immunosupresyjnych ogólnych i miejscowych, a także stosowanie fototerapii (naświetlania promieniami UVA i UVB). Przy atopowym zapaleniu skóry ważne jest noszenie odpowiednich ubrań – najlepiej bawełnianych i oddychających. Istotną rolę odgrywa także codzienna pielęgnacja – systematyczne nawilżanie i natłuszczanie skóry, w szczególności po kąpieli. Zaleca się również stosowanie delikatnych środków myjących (bez silnych detergentów), które nie będą dodatkowo wysuszać skóry.
