Zapłodnienie. Jakie są poszczególne etapy i kluczowe czynniki zapłodnienia.
Zapłodnienie w naturalnych warunkach to połączenie żeńskich oraz męskich komórek rozrodczych w bańce jajowodu. Aby do niego doszło plemnik musi spotkać się z komórką jajową w drogach rodnych kobiety podczas fazy cyklu miesiączkowego- między jej 10 a 18 dniem- zwanej owulacją.
Najczęściej do zapłodnienia dochodzi w momencie współżycia obojga partnerów, wtedy gdy wytrysk z penisa mężczyzny uwalnia plemniki w pochwie. W momencie połączenia komórek rozrodczych powstaje nowa komórka zwana zygotą- to ona daje początek nowemu życiu. Warto zaznaczyć, że do zapłodnienia może dojść nawet do 3 dni po stosunku gdy odbył się on przed owulacją. Pierwsze objawy ciąży zauważyć można po około 1-2 tygodni od momentu zagnieżdżenia zarodka.
Na przestrzeni wieków medycyna rozwinęła się na tyle, że możliwe jest teraz także zapłodnienie poza organizmem kobiety- tzw. zapłodnienie in vitro. Dochodzi do niego w naczyniu laboratoryjnym poprzez wstrzyknięcie plemnika w komórkę jajową pod mikroskopem. Jest to procedura leczenia niepłodności i czasem jedyna metodą na posiadanie potomstwa dla niektórych par.
Etapy zapłodnienia
W momencie, gdy plemnik dotrze do komórki jajowej rozpuszcza jej osłonkę za pomocą specjalnego enzymu, odrzuca witkę co pozwala przedostać mu się do środka i uniemożliwia wniknięcie do środka innym męskim komórkom rozrodczym. Proces ten nazywa się kapacytacją. Plemnik ma na to maksymalnie 24 godziny od owulacji.
Po upływie pewnego czasu zygota wykonuje pierwszy podział i dzieli się na dwie złączone komórki. Tak powstaje zarodek. Gdy miną 2 dni komórka znów ulega podziałowi tym razem na 4 części i zaczyna wędrować ku dołowi, w celu zagnieżdżenia się w macicy. Po trzech dniach powstaje morula- grupa 64 komórek i nadal wędruje wzdłuż jajowodu. W momencie kiedy od zapłodnienia minie 7 dni tworzy się blastocysta. Po około 10-12 dniach to właśnie ona osadza się w błonie śluzowej macicy i zakańcza proces zagnieżdżenia zarodka.
Kluczowe czynniki przy zapłodnieniu
Jakość życia codziennego istotnie przekłada się na możliwość poczęcia dziecka. Warto utrzymywać zdrową dietę, która uboga będzie w przetworzoną żywność i tłuszcze trans. Mogą one powodować zaburzenia owulacji oraz przyczyniać się do pogorszenia jakości nasienia partnera. Zwiększają także ryzyko poronienia. Zaopatrzmy się też w kwas foliowy oraz zadbajmy o uzupełnienie niedoborów w naszym organiźmie i utrzymanie względnie stałej wagi ciała.
Jednym z kluczowych czynników jest także zredukowanie poziomu stresu. Przypuszcza się, że u około 30% par powoduje on obniżoną płodność i uniemożliwia zajście w ciążę. Przysadka mózgowa stymulowana w stresowych sytuacjach powoduje wahania prolaktyny, którą wydziela. Przewlekły stres prowadzi do niewydolności ciałka żółtego oraz zmiany w obrębie owulacji. Także właściwa dawka ruchu dostosowana do naszego organizmu może polepszyć nasze samopoczucie i przyczynić się do wytworzenia endorfin, które odprężą nas i zwiększą szansę na posiadanie potomstwa. Ruch o zbyt dużym natężeniu zaburza równowagę hormonalną.
Częstotliwość współżyć również jest czynnikiem mogącym warunkować zapłodnienie. Zbyt częste prowadzi do obniżenia ilości plemników w nasieniu co utrudnia poczęcie, aczkolwiek przy stosunkowo rzadkich zbliżeniach (więcej niż co 3 dni) szanse na posiadanie potomstwa maleją. Jedną z kluczowych kwestii, które decydują o samym zapłodnieniu jak i utrzymaniu ciąży jest poziom konkretnych hormonów takich jak prolaktyna, progesteron, LH i FSH. W momencie ich zaburzenia możliwe są trudności z zajściem w ciążę oraz jej utrzymaniem.
Przeczytaj także:
