W 2011 roku pigułka antykoncepcyjna świętowała swoje 50-te urodziny. Jest ona szczególnie popularna wśród młodych kobiet i jest często środkiem antykoncepcyjnym stosowanym w długotrwałym związku. Hormonalne metody antykoncepcjisą jednymi z najbardziej skutecznych metod, ponieważ powodują wstrzymanie samej owulacji lub zapobiegają zagnieżdżeniu komórki jajowej w macicy
Przy stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych, cykl miesiączkowy trwa 28 dni, po którym pojawia się krwawienie, które jest zwane krwawieniem po odstawieniu hormonów.
Antykoncepcja hormonalna występuje pod wieloma postaciami, na chwilę obecną na rynku dostępne są:
- Pigułka
- Wkładka wewnątrzmaciczna (spirala)
- Implant antykoncepcyjny
- 3 miesięczny zastrzyk antykoncepcyjny
- Krążek antykoncepcyjny
- Plaster antykoncepcyjny
Pigułka antykoncepcyjna – doustny środek antykoncepcyjny zawierający syntetyczne odpowiedniki hormonów. Działanie jej polega na blokowaniu owulacji oraz zmianie konsystencji śluzu szyjki macicy w taki sposób, że nie przepuszcza on plemników. Pigułki jednoskładnikowe (tzw. minipigułki) zawierają niskie dawki jednego hormonu – syntetycznego odpowiednika progesteronu (gestagenu). Pigułki dwuskładnikowe zawierają syntetyczne gestageny i etynyloestradiol. Tabletki jednofazowe dostarczają taką samą dawkę estrogenu i progestagenu w ciągu całego cyklu, natomiast w pigułkach dwu- i trójfazowych zawartość hormonów zmienia się w czasie trwania cyklu.
Wkładka wewnątrzmaciczna – środek antykoncepcyjny przeznaczony do umieszczenia w pochwie w ostatni dzień krwawienia miesiączkowego, zakładany przez lekarza ginekologa. Z wkładek wewnątrzmacicznych najczęściej korzystają kobiety, które mają za sobą poród metodą naturalną.
Implant antykoncepcyjny -implant to mała pałeczka o wymiarach 4 cm długości i 2 mm grubości, którą lekarz umieszcza pod skórą po wewnętrznej stronie przedramienia. Jego działanie opiera się na uwalnianiu do organizmu kobiety hormonów, które zapobiegają jajeczkowaniu i zagęszczają śluz, utrudniając plemnikom przeniknięcie do macicy.
Zastrzyk antykoncepcyjny – hormonalna metoda antykoncepcyjna przyjmowana w postaci zastrzyków domięśniowych (w Polsce dostępny jest jeden rodzaj tego środka) w ramię lub pośladek. Jedna dawka ma wystarczyć do zabezpieczenia przed ciążą na okres 90 dni. Zawiera syntetyczny hormon, przypominający progesteron produkowany w drugiej połowie cyklu menstruacyjnego. Jego działanie polega na zahamowaniu owulacji. Utrudnia także poruszanie się plemników poprzez zagęszczenie śluzu, nie przygotowuje błony śluzowej macicy do implantacji zapłodnionego jajeczka.
Krążek antykoncepcyjny – zrobiony jest z giętkiego plastiku, ma średnicę 54 mm i grubość 4 mm. Przez trzy tygodnie wydziela syntetyczne estrogen i progesteron bezpośrednio w miejscu działania naturalnych hormonów.
Plaster antykoncepcyjny – Plaster ma rozmiary 45 mm na 45 mm. Przykleja się go na pośladku, podbrzuszu, na zewnętrznych powierzchniach ramion lub na barkach. Zawiera estrogen i progestagen, które stopniowo przenikają przez skórę do krwi. Plastry przykleja się co siedem dni.
Wolność za wysoką cenę
Kobiety które stosują hormonalne metody antykoncepcji argumentują to swobodą jaką dają pigułki czy plastry. Nieskrępowane myślą o niechcianej ciąży, mogą cieszyć się seksem i wolnością jaką w tym aspekcie zapewni a zażywanie hormonów. Niestety, w tym samym czasie pozbawiają się możliwości poznania własnego ciała, indywidualnego rytmu oraz płodności. Co więcej przy zażywaniu tabletek odpowiedzialność za antykoncepcję spoczywa wyłącznie na kobiecie. Musi być ona przygotowana by w razie konieczności zaakceptować skutki uboczne lub konsekwencje jakie mogą wyniknąć dla niej i jej organizmu z faktu przyjmowania antykoncepcji hormonalnej.
Ponieważ hormonalne metody antykoncepcji zawierają wysoce aktywne substancje, mogą one wpłynąć na funkcjonowanie poszczególnych organów jak i na funkcjonowanie całego organizmu. Najczęściej spotykane, możliwe skutki uboczne antykoncepcji hormonalnej to:
Zmiana wagi ciała Brak popędu seksualnego (libido)Wahania nastroju i depresjaZwiększone ryzyko komplikacji związanych z zatorami i zakrzepami (atak serca, udar, zator tętnicy płucnej, skrzepy krwi)Bóle głowy łącznie z migrenamiWysokie ciśnienie krwiKrwawienie międzymiesiączkoweZwiększone ryzyko pewnych typów nowotworówNadmierne owłosienieProblemy ze skórą
Jednym z najbardziej dotkliwych skutków ubocznych zażywania tabletek antykoncepcyjnych jest brak popędu seksualnego. Nieograniczone współżycie seksualne może być rzeczywiście możliwe o każdej porze dnia i nocy, ale badania naukowe coraz częściej wskazują, że hormonalne metody antykoncepcji mogą zmniejszać popęd seksualny (libido) i około 30% kobiet stosujących pigułki antykoncepcyjne jest dotkniętych tym zjawiskiem. Kobiety cierpiące na brak popędu seksualnego powinny zatem zrezygnować z hormonalnej antykoncepcji co najmniej na jakiś czas, aby sprawdzić, czy ich popęd seksualny powróci do normy w naturalny sposób bez wpływu hormonów.
Oczywiście jak w przypadku każdej formy antykoncepcji, istnieją przeciwwskazania do jej stosowania, w przypadku antykoncepcji hormonalnej są to:
Zakrzepica występującej w rodzinie
· Choroby zatorowo-zakrzepowe (zakrzepicy żylnej, udaru, ataku serca)
· Choroby naczyń krwionośnych
· Wysokie ciśnieniu krwi
· Choroby układu krążenia
· Ostre i przewlekłe choroby wątroby
· Choroba pęcherza moczowego
· Lupus erythematosis (chorobie autoimmunologicznej)
· Poważna cukrzyca
· Zwiększony poziom trójglicerydów we krwi (np. cholesterol)
· Wrodzona choroba krzepliwości krwi
