Długość życia plemników po przedostaniu się do kobiecego organizmu uzależniona jest od etapu cyklu miesiączkowego, w którym znajduje się kobieta w danym momencie i rodzaju śluzu, jaki wydzielany zostaje pod wpływem hormonów.
Wysoki poziom estrogenów stymuluje produkcję śluzu płodnego, który pojawia się w okresie owulacji i stwarza sprzyjające zapłodnieniu środowisko. Wydzielina jest wtedy rzadsza, obfitsza i przypomina białko jaja kurzego. Zwiększa się również jej ilość, tak aby utrzymywał się odpowiedni stopień nawilżenia narządów rodnych i tym samym droga plemników w kierunku jajeczka była szybsza i prostsza. W takiej konsystencji śluzu płodnego plemniki mogą przeżyć w granicach 48-72 godzin, choć zdarzają się przypadki przeżycia plemników nawet do 5 dni. Jesli planujemy zajście w ciążę, można zastosować specjalne żele dopochwowe przedłużające żywotność plemników
Jeśli chodzi o śluz niepłodny, czas ten jest znacznie krótszy, ponieważ plemniki giną już w ciągu paru godzin (maksymalnie do 12 godzin). Wydzielina wtedy zmienia swój wygląd i staje się gęstsza, mętna, o kwaśnym odczynie, czyli uniemożliwia plemnikom przedostanie się w głąb kobiety – unieruchamia je i powoduje obumarcie. Dlatego też zapłodnienie możliwe jest jedynie w okresie owulacji i dni płodnych.
Na obserwacji zmiany śluzu opierają się naturalne metody antykoncepcji oraz planowania rodziny. Dzięki nim można ustalić, w jakie dni będzie wysokie prawdopodobieństwo zajścia w ciążę, a w które niskie. Żywotność plemników uzależniona jest od rodzaju śluzu produkowanego przez kobiecy organizm, którym steruje przede wszystkim hormon estrogen.
