Przed ciążą szyjka macicy ma zwykle od 3 do 5 cm długości. W czasie ciąży szyjka macicy utrzymuje dziecko bezpiecznie w macicy. Jeśli szyjka macicy skraca się przedwcześnie, zwiększa to ryzyko porodu przed terminem. Jakie są tego przyczyny?
Czym jest szyjka macicy?
Szyjka macicy to dolna część macicy, która działa jak „drzwi” między macicą a pochwą. Szyjka macicy składa się głównie z tkanki włóknisto-mięśniowej. Jest zwykle długa (do 5 cm), jędrna i gruba i powinna tak pozostać przez większość ciąży. Czasami jednak szyjka macicy zaczyna się skracać przed urodzeniem dziecka.
Skracanie szyjki macicy w ciąży — przyczyny
W trakcie ciąży szyjka macicy skraca się i staje się bardziej miękka, aby umożliwić poród. Niektóre kobiety mają naturalnie krótszą szyjkę macicy. W czasie ciąży dziecko rośnie i staje się cięższe, uciskając szyjkę macicy. Jeśli szyjka macicy jest krótka, nacisk dziecka może spowodować jej otwarcie, zanim dziecko będzie gotowe do narodzin. Ten stan jest znany jako niewydolność szyjki macicy.
Oprócz czynników biologicznych na przedwczesne skrócenie szyjki macicy mogą mieć wpływ: uraz lub zabieg szyjki macicy, ciąża mnoga, duża waga dziecka, zmiany hormonalne, prowadzenie intensywnego trybu życia, nadmierny wysiłek fizyczny czy duża ilość stresu.
Skracanie szyjki macicy w ciąży — objawy i diagnoza
Objawy pojawiają się zwykle między 14. a 20. tygodniem ciąży. Obejmują ból pleców, skurcze w okolicy brzucha, zmianę ilości, koloru i konsystencji wydzieliny z pochwy, lekkie plamienie lub krwawienie z pochwy, skurcze podobne do Braxtona-Hicksa.
Dostępnych jest wiele interwencji dotyczących krótkiej szyjki macicy, które lekarze mogą zastosować, aby zmniejszyć ryzyko porodu przedwczesnego. Kluczem jest zdiagnozowanie stanu, zanim doprowadzi do wczesnego porodu.
Najlepszym sposobem na zdiagnozowanie problemów z szyjką macicy jest badanie ultrasonograficzne. Natomiast nie zaleca się badania fizykalnego. Jeśli jesteś w grupie ryzyka przedwczesnego porodu czy zaobserwowałaś niepokojące objawy, poproś lekarza o wykonanie USG szyjki macicy.
Skracanie szyjki macicy w ciąży — leczenie
Po wykonaniu odpowiedniego badania i postawieniu diagnozy można rozpocząć leczenie. Zazwyczaj proponuje się leczenie hormonalne albo zastosowanie szwu szyjkowego czy założenie pessara. Udowodniono, że przyjmowanie progesteronu, kluczowego hormonu podtrzymującego ciążę, zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu u kobiet z krótką szyjką macicy. Progesteron można podawać jako cotygodniowy zastrzyk lub jako codzienny lek dopochwowy.
Szew szyjkowy (McDonalda) zakłada się, żeby zaszyć szyjkę macicy przy pomocy mocnych szwów w celu zamknięcia jej ujścia do porodu, co pozwala chronić płód.
Pessar to urządzenie, które umieszcza się w ujściu szyjki macicy, żeby ją zamknąć. Jest wykonane z bezpiecznego materiału (najczęściej silikonu). Rozmiar dobiera się indywidualnie do rozmiaru szyjki macicy.
Poza tym bardzo istotne jest odpoczywanie i prowadzenie spokojniejszego trybu życia. Wielu lekarzy zaleca częsty relaks w pozycji leżącej, unikanie sytuacji stresujących, ograniczenie aktywności fizycznej, gwałtownych ruchów oraz współżycia intymnego.
Przeczytaj także:
Komputer cyklu do wyznaczania owulacji. Skuteczność ponad 99%.