Wczesna inicjacja seksualna wśród nastolatków nie jest już dzisiaj żadną nowością i nikogo nie dziwi. Granica wiekowa jednak wciąż się obniża i coraz częściej słyszymy o 15-letnich mamach. Co roku kilkanaście tysięcy nastolatków zostaje rodzicami w związku z tym, że nie zastosowało żadnej metody antykoncepcyjnej.  Trudno także nazwać stosunek przerywany lub metodę kalendarzykową skuteczną formą zabezpieczania się przed niechcianą ciążą, a niestety wiele młodych ludzi nadal z nich korzysta, mimo iż powszechnie są krytykowane i uważane za zawodne. W związku z tym, jaką formę antykoncepcji powinna wybrać i stosować młodzież?

Generalnie nie ma takiej metody antykoncepcyjnej, która jest specjalnie przeznaczona dla młodzieży. Młodzi ludzie muszą wybierać  z tego, co oferuje rynek antykoncepcyjny, choć wybór jest, jak wiadomo, spory. Jednak w przypadku nastolatków nie wszystkie formy zabezpieczania się przed niechcianą ciążą będą dla nich wskazane i odpowiednie, ze względu na młody wiek, ewentualne roztargnienie, czy niesystematyczność .

Lepiej unikać metod naturalnych

O ile naturalne metody antykoncepcyjne są polecane małżeństwom i parom żyjących w stałych związkach, ponieważ nie ingerują w naturalne funkcjonowanie organizmu i nie szkodzą zdrowiu, to w przypadku młodzieży, lepiej zrezygnować z tej formy zabezpieczania się. Młodzi ludzie często zmieniają partnerów seksualnych, za wcześnie jeszcze by poważnie planowali swoją przyszłość, w tym rodzicielstwo z jedną, konkretną osobą, ponieważ pierwsze zauroczenia i związki zazwyczaj dość szybko się kończą. Ponadto w tak młodym wieku ciężko byłoby wywiązać się z obowiązkowej systematyczności i regularności, jaką niosą ze sobą wymagania naturalnych metod: codzienne mierzenie temperatury ciała, obserwacja śluzu, czyli dokładnej analizie i interpretacji wskaźników płodności. Potrzebna jest do tego także odpowiedzialność i wiedza dotycząca cyklu menstruacyjnego, która u nastolatków nie jest jeszcze tak uzmysłowiona i wyćwiczona. Najważniejszą kwestią jest jednak to, że u większości młodych dziewczyn cykle miesiączkowe są najczęściej nieregularne i ulegają licznym przesunięciom, skróceniom lub wydłużeniom, co znacznie utrudnia ustalenie, kiedy pojawią dni płodne. Wygodnym urządzeniem w takich przypadkach są testery owulacyjne, które na postawie kilku kropli śliny wyznaczają dni płodne i niepłodne. Niemniej jednak również one wymagają pewnej wprawy w stosowaniu.

Metody hormonalne

W przypadku metod hormonalnych zawsze przepisuje i dobiera je lekarz ginekolog. Najpierw powinien przeprowadzić badanie i zlecić podstawowe wyniki morfologiczne, w celu sprawdzenia czy wszystko jest w porządku, a także przeprowadzić rozmowę na temat stylu życia i świadomości nastolatka na temat konsekwencji, jakie może nieść ze sobą rozpoczęcie współżycia seksualnego. Metody hormonalne są różne: pigułki dwuskładnikowe, jednoskładnikowe, plaster, zastrzyk, pierścień, wkładka itd. Na podstawie wyników badań i wywiadu z pacjentką ginekolog dobiera najlepszą dla pacjentki formę zabezpieczeń. Bardzo istotną kwestią jest także wiek pacjentki, ponieważ poniżej 16 roku życia zastosowanie hormonów może przynieść więcej szkód, niż pożytku i zdecydowanie nie zaleca się ich przyjmowania. Hormonalną antykoncepcję przepisuje się zazwyczaj kobietom, które ukończyło 18/19 wiek życia i ich układ płciowo-hormonalny już w pełni się ukształtuje i dojrzeje. Wtedy najczęściej ginekolog proponuje pigułkę dwuskładnikową o małej zawartości hormonów, aby jak najmniej obciążała organizm. Rzadziej przepisywane są młodzieży pozostałe formy antykoncepcji z hormonami, takie jak, np. tabletka jednoskładnikowa (obowiązkowe przyjmowanie co do godziny), plastry (mogą się odkleić), czy pierścienie (trudności z aplikacją) itd. Pigułka dwuskładnikowa cieszy się bardzo dużą skutecznością, ale należy połykać ją regularnie, co może nastolatkom sprawiać pewną trudność. W związku z tym lekarze wybierają często te pigułki, których system przyjmowania jest nieprzerwalny i w tygodniu, kiedy powinno wystąpić krwawienie i odstawienie tabletek – pacjentka połyka placebo. Dzięki temu nie pojawia się problem związany z  zapomnieniem rozpoczęcia nowego opakowania.

Prezerwatywa

Jest dobrą antykoncepcją dla nastolatków i zaleca się młodym ludziom stosować ją łącznie z antykoncepcją hormonalną ( o ile młoda kobieta ukończyła już 18 lat), ponieważ podwaja wtedy swoją skuteczność. Ponadto najważniejszą zaletą prezerwatywy jest jej względna ochrona przed niebezpiecznymi wirusami i chorobami przenoszonymi drogą płciową. Kolejnym plusem będzie również jej dostępność i niska cena.