Kiedy zaczynają działać stosowane różne środki antykoncepcyjne

Skuteczna od momentu zastosowania? A może na jej właściwości  antykoncepcyjne należy poczekać jakiś okres czasu? To pytanie zadaje sobie wiele kobiet i par, które zdecydowały na daną metodę zabezpieczenia przed niespodziewaną ciążą. Kiedy właściwie można mówić o skutecznym działaniu wybranej antykoncepcji?

Wśród dostępnych metod antykoncepcyjnych prym wiedzie prezerwatywa.  Prawidłowo zastosowana  ma wysoką skuteczność i działa na zasadzie blokady mechanicznej.  Zawarty w niej lateks chroni przed przedostaniem się spermy do pochwy  od momentu jej założenia. Ponadto jest to jedyna metoda, która skutecznie i od razu ochrania nas przed chorobami przenoszonymi drogą płciową oraz AIDS.

Kolejną  powszechną metodą jest antykoncepcja hormonalna – w tym najpopularniejsze  tabletki antykoncepcyjne. Większość producentów informuje, że jeśli kobieta rozpocznie przyjmowanie tabletek w pierwszy dzień cyklu  właściwości antykoncepcyjne aktywne są od razu. Niekiedy u kobiet, które wybrały tę metodą  budzi to pewne wątpliwości i wolą zabezpieczać się dodatkowo przez pierwszy cykl. W pewnych przypadkach, np. gdy przyjmowanie tabletek przypadnie z jakiegoś powodu na drugi lub kolejny dzień cyklu działanie  może nie być tak skuteczne. W pierwszym, 3 tygodniowym okresie przyjmowania tabletek zaleca się  stosowanie dodatkowej antykoncepcji – np. prezerwatywy.

Krążek dopochwowy zawiera hormony estrogen i progesteron, które uwalniane  do organizmu kobiety zapobiegają zajściu w ciążę.  Jego antykoncepcyjne działanie trwa przez cały czas, od momentu założenia. Krążek najskuteczniej działa założony w 1 dniu cyklu, czyli pierwszego dnia miesiączki. Nie ma wtedy potrzeby stosowania dodatkowych metod antykoncepcyjnych, natomiast jeśli zakłada się go między 2 a 5 dniem cyklu zaleca się zastosowanie dodatkowych metod antykoncepcyjnych.

Wszczepiony implant antykoncepcyjny uwalnia niskie stężenie progestagenu przez otaczające tkanki do krwiobiegu. Dzięki temu zapobiega jajeczkowaniu, wpływa na gęstnienie śluzu przez co plemniki nie mogą dotrzeć do jajeczka.  Wpływa także na hamowanie cyklu dojrzewania endometrium. Ochrona antykoncepcyjna istnieje od momentu wszczepienia implantu, jeżeli ten zostanie wszczepiony w ciągu pierwszych siedmiu dni cyklu menstruacyjnego. Natomiast, gdy implant zaaplikuje się w innym terminie,  zaleca się stosowanie dodatkowej antykoncepcji.

Wkładka wewnątrzmaciczna (spirala)  działa  na zasadzie hormonalnych metod antykoncepcyjnych. Progesteron, hormon obecny w spirali to ten sam hormon, który jest zawarty w pigułkach antykoncepcyjnych, jednak działa on w sposób bezpośredni- na śluzówkę macicy, a nie na cały organizm. Działanie antykoncepcyjne pojawia się od razu. Nieliczne przypadki niepowodzeń tej metody zdarzają się przede wszystkim w pierwszym miesiącu po założeniu spirali. Dlatego też niektórzy lekarze zalecają stosowanie w tym czasie dodatkowych zabezpieczeń.

Kremy i żele plemnikobójcze w swoim działaniu są podobne do globulek dopochwowych. Co istotne, działają natychmiastowo. Jednak ten rodzaj antykoncepcji jest mało skuteczny.  Ich skuteczność wzrasta, gdy stosowane są jako dodatkowa forma antykoncepcji. Po zastosowaniu środków plemnikobójczych nie należy płukać pochwy przez 6 godzin, gdyż doprowadzi do wypłukania kremu i obniżenia ochrony antykoncepcyjnej praktycznie do zera.

W przypadku naturalnych metod  (najpopularniejsze z nich – Billingsów, termiczna, termiczno-objawowa) trudno mówić o konkretnym momencie rozpoczęcia działania antykoncepcji, ponieważ te metody same w sobie nie należą do środków antykoncepcyjnych. Należy pamiętać, że obserwacja, która jest nieodłącznym elementem metody naturalnej pozwala jedynie wyznaczyć okres fazy płodnej, która umożliwia nam podjęcie decyzji o wstrzemięźliwości seksualnej, wyborze dodatkowego zabezpieczenia (np. prezerwatywy) lub zajściu w planowaną ciążą. Za skuteczność wybranych metod naturalnych ma wpływ m.in dyscyplina w pomiarach i regularność w obserwacji. Naturalne  metody zaleca się stosować przez dłuższy okres czasu, by kobieta mogła lepiej poznać funkcjonowanie swojego organizmu. Czasami potrzeba kilku cykli, by dojść do wprawy.

W przypadku większości metod podaje się, że właściwości antykoncepcyjne aktywne są  już od momentu jej zastosowania. Niekiedy jednak pewne czynniki mogą zadecydować o tym, że dana antykoncepcja może nie być skuteczna, np. z powodu występujących działań niepożądanych lub nietolerancji organizmu (w szczególności w początkowym okresie stosowania danej metody). W takich sytuacjach zaleca się konsultację z lekarzem.