Istnieje kilka rodzajów antykoncepcji. Wyróżnia się między innymi metody hormonalne w tym wkładkę domaciczną. Czym jest? Kiedy w cyklu miesiączkowym najlepiej założyć wkładkę wewnątrzmaciczną? Dlaczego?
Co to jest wkładka wewnątrzmaciczna?
Wkładka wewnątrzmaciczna (nazywana inaczej wkładką domaciczną czy spiralą) jest formą antykoncepcji hormonalnej. Umieszcza się ją w jamie macicy. Jej głównym celem jest zapobieganie możliwości zajścia w ciążę. Wkładka będąca ciałem obcym wywołuje stan zapalny w macicy. W tym miejscu wzrasta wówczas poziom leukocytów (białych ciałek krwi), które umożliwiają unieszkodliwianie plemników, znajdujących się w pochwie. Leukocyty wpływają również na błonę śluzową macicy i zapobiegają zagnieżdżeniu się zapłodnionej komórki jajowej. Wpływają również na zmianę konsystencji śluzu pochwowego, zagęszczając go, co utrudnia zapłodnienie.
Wkładkę wewnątrzmaciczną wykonuje się z tworzywa sztucznego oraz obojętnych biologicznie dla organizmu materiałów. Dzięki elastyczności spirala dopasowuje się do jamy macicy. Najczęściej wyglądem przypomina litery: S albo T. Wkładka domaciczna zbudowana jest z trzonu oraz odchodzących od niego ramion.
Wyróżnia się trzy rodzaje wkładek domacicznych. Pierwszym z nich jest wkładka obojętna, która posiada najniższą skuteczność antykoncepcyjną. W związku z tym ten typ jest rzadko wybieranym rozwiązaniem. Drugą formą wkładki jest ta zawierająca jony metalu. Najczęściej używa się miedzi, jednak można znaleźć spirale z jonami srebra, platyny czy złota. Ostatnim rodzajem wkładki wewnątrzmacicznej jest spirala hormonalna. W niewielkim zbiorniku produktu znajduje się hormon – lewonorgestrel (LNG), który jest powszechnie stosowany w antykoncepcji hormonalnej.
Warto wspomnieć, że skuteczność metod antykoncepcyjnych mierzy się według wskaźnika Pearla. To indeks, który pozwala wyliczyć ile na 100 aktywnie seksualnych kobiet zaszło w ciążę pomimo stosowania danej formy antykoncepcji. Im niższy wskaźnik, tym wybrana metod jest bardziej skuteczna. Dla wkładki wewnątrzmacicznej indeks wynosi w zależności od rodzaju od 0,6 do 3.
Wkładka domaciczna charakteryzuje się długim okresem działania. Jest wygodną metodą, ponieważ po założeniu skuteczność antykoncepcji trwa nawet do 5 lat. Wybierając tę formę antykoncepcyjną nie trzeba pamiętać o codziennym zażywaniu tabletek. Spirala jest również bezpieczna dla osób, które nie mogą lub nie chcą korzystać z antykoncepcji ustnej. Należy zaznaczyć, że wkładka wewnątrzmaciczna to forma odwracalnej metody antykoncepcji, co oznacza, że po jej wyjęciu nie jest zmniejszona płodność, a zajście w ciążę pozostaje możliwe.
Jak i kiedy założyć wkładkę wewnątrzmaciczną?
Przed założeniem wkładki wewnątrzmacicznej należy wykonać odpowiednie badania ginekologiczne, które pozwolą wykluczyć występowanie przeciwwskazań do korzystania z tej metody antykoncepcji. Do przeciwwskazań zalicza się m.in. podejrzenie ciąży, ostre stany zapalne narządów rodnych, choroby, które wpływają na obniżenie odporności (jak cukrzyca czy AIDS), zapalenie przydatków, wcześniejszą ciążę pozamaciczną czy przebyte poronienia, przerost endometrium (błony śluzowej macicy), zmiany maciczne (np. wady wrodzone w budowie macicy, występowanie mięśniaków czy zrostów), uczulenie na zawarte we wkładce substancje chemiczne, występowanie silnego krwawienia z dróg rodnych, przeszłe bakteryjne zapalenie wsierdzia.
Wkładkę domaciczną zakłada doświadczony lekarz. Zabieg przeprowadzony jest w bezpiecznych i higienicznych warunkach w gabinecie. Umieszcza się ją w jamie macicy za pomocą specjalnego aplikatora. Do wkładki zamocowane są nitki, które przycina się po założeniu. Są one pomocne w późniejszej ocenie i kontroli właściwego położenia spirali. Wkładkę wewnątrzmaciczną zakłada się w trakcie menstruacji. Najczęściej zabieg planuje się na ostatni dzień okresu, dzięki czemu kanał szyjki macicy pozostaje rozchylony, co ułatwia aplikację. Co więcej, występowanie krwawienia menstruacyjnego jest objawem braku ciąży, a założenie wkładki jest bezpieczne.
Należy pamiętać, że wkładki domacicznej nie można zakładać od razu po porodzie. Należy odczekać do momentu zakończenia okresu połogu, czyli około 6 tygodni, dzięki czemu macica będzie miała czas na regenerację.
Po aplikacji wkładki domacicznej należy udawać się na badania kontrolne co mniej więcej 6 miesięcy. Spirali nie należy wyciągać samodzielnie. Procedurą zajmuje się lekarz. Usunięcie następuje za pomocą przyciętych po aplikacji nitek. Wkładkę wewnątrzmaciczną najczęściej wymienia się co 2-5 lat.
Wybór odpowiedniej metody antykoncepcji może wydawać się skomplikowany oraz trudny. Warto pamiętać, że decyzję o rozpoczęciu stosowania danej formy najlepiej podjąć po konsultacji z lekarzem. Specjalista doradzi, które rozwiązanie jest odpowiednie, kierując się indywidualnymi potrzebami, preferencjami oraz stylem życia pacjenta.
Przeczytaj także:
Inteligentny monitor płodności na smartfon wyznacza dni płodne i niepłodne na podstawie kropli śliny
Komputer cyklu cyclotest do wyznaczania dni płodnych i owulacji